SADHANA | ...म्हणून शिबिरार्थी भारावले

मटा ऑनलाइन | May 11, 2014

भारतीय संस्कृतीत गुरुकुल परंपरेचे विशेष महत्त्व आहे. भारतीय परंपरेची वस्तुनिष्ठ माहिती देतानाच परिपूर्ण ज्ञान देण्याचा प्रयत्न होता. ही परंपरा जतन करण्याचे काम औरंगाबाद शहरातील महागामी संस्था करीत आहे. मागील सोळा वर्षांपासून साधना गुरुकुल शिबिरात विद्यार्थ्यांना घडवण्याचे काम निष्ठेने सुरू आहे.
भारतीय संस्कृतीत गुरुकुल परंपरेचे विशेष महत्त्व आहे. भारतीय परंपरेची वस्तुनिष्ठ माहिती देतानाच परिपूर्ण ज्ञान देण्याचा प्रयत्न होता. ही परंपरा जतन करण्याचे काम औरंगाबाद शहरातील महागामी संस्था करीत आहे. मागील सोळा वर्षांपासून साधना गुरुकुल शिबिरात विद्यार्थ्यांना घडवण्याचे काम निष्ठेने सुरू आहे.


सध्या शहरात उन्हाळी सुटीत शिबिरांचे पेव फुटले आहे. वेस्टर्न डान्स, चित्रकला आणि क्रीडा शिबिरांनी शहर गजबजले आहे; मात्र या शिबिरांचे महत्त्व उन्हाळ्यातील सुटीपुरतेच मर्यादीत आहे. भारतीय परंपरा जतन करण्यासाठी महागामी संस्था मागील सोळा वर्षांपासून प्रयत्नशील आहे. दरवर्षी साधना गुरुकुल शिबीर घेऊन विद्यार्थ्यांना कलेसाठी संवेदनशील करण्याचे काम होते. यावर्षीच्या शिबिराला एक मे रोजी सुरूवात झाली असून महागामीच्या संचालिका पार्वती दत्ता व डॉ. अरुणा विजयेंद्र शिबिरार्थींना मार्गदर्शन करीत आहेत. शिबिरात पुणे, मुंबई, नागपूर, चेन्नई, बेंगलुरु या शहरातील विद्यार्थी सहभागी झाले आहेत. प्रत्यक्ष महागामीत राहूनच कला आत्मसात करण्याची संधी विद्यार्थिनींना मिळाली आहे. सध्या सर्वांची दिनचर्या गुरुकुल पद्धतीची आहे. पहाटे उठून योगाभ्यासाने सुरूवात होते. सकाळी पिण्यासाठी हर्बल टी असते. त्यानंतर पार्वती दत्ता यांचे नृत्यविषयक मार्गदर्शन सुरू होते. दरवर्षी शिबिरासाठी वेगवेगळी संकल्पना राबवण्यात येते. यंदा नृत्यातील काव्य ही संकल्पना आहे. प्रत्येक कलेचा आंतरसंबंध असतो याची शिकवण शिबिरात दिली जात आहे. नृत्य, शिल्प, चित्र, नाट्य, काव्य, गायन, वादन या कला एकमेकांशी निगडीत आहेत. त्यांना केंद्रबिंदू ठेवून शिबीर सुरू आहे. पूर्वी गुरुकुलमध्ये प्रत्येक कलेची माहिती दिली जात होती. सध्या एकाच कलेत निपुण विद्यार्थ्यांना इतर कलांची माहिती नसते. हा धोका ओळखून महागामीने सर्वगुणसंपन्न विद्यार्थी घडवण्यासाठी पुढाकार घेतला आहे.


सर्वसमावेशक प्रतिसाद
सध्या आठ ते ५० वर्षे वयोगटातील विद्यार्थिनी शिबिरात सहभागी झाल्या आहेत. पूर्व आफ्रिकेतील पन्नास वर्षीय विद्यार्थिनी खास भारतीय नृत्य परंपरेच्या अभ्यासासाठी आली आहे. तर महाराष्ट्रातील वेगवेगळ्या शहरातील लहान विद्यार्थिनी मोहिनीअट्टम, भरतनाट्यम, ओडिसी, कथ्थक या शास्त्रीय नृत्याची माहिती आत्मसात करीत आहेत. प्राचीन वास्तुतील नृत्यभाव या विषयावर दोन दिवस विशेष मार्गदर्शन केले जाणार आहे.